Hệ thống tất cả các bài tập trắc nghiệm hay từ dễ đến khó, cực khó nhằm giúp bạn đọc củng cố kiến thức lý thuyết và rèn luyện kỹ năng giải bài tập.
Bài 1. Dựa vào độ âm điện, hãy nêu bản chất liên kết trong các phân tử và ion: HClO, KHS, HCO 3–.
(Cho: nguyên tố: K H C S Cl O
Độ âm điện: 0,8 2,1 2,5 2,5 3, 3,5).
Bài 2. Dựa vào độ âm điện, hãy sắp xếp theo chiều tăng độ phân cực của liên kết giữa 2 nguyên tử trong phân tử các chất sau:
(Cho độ âm điện của O = 3,5; Cl = 3,0; Br = 2,8; Na = 0,9; Mg = 1,2;
Ca = 1,0; C = 2,5; H = 2,1; Al = 1,5; N = 3; B = 2,0).
Bài 3. Bằng hình vẽ mô tả sự xen phủ obitan nguyên tử tạo ra liên kết trong phân tử H 2, Cl 2, N 2, HCl.
Bài 5. a) Nêu sự khác nhau cơ bản trong cấu tạo mạng tinh thể nguyên tử và tinh thể ion. Liên kết hoá học trong hai loại mạng đó thuộc loại liên kết gì?
b) Giải thích tại sao naptalen và iot lại dễ thăng hoa nhưng không dẫn điện, trái lại NaCl lại rất khó thăng hoa nhưng lại dẫn điện khi nóng chảy ?
Xét về mặt năng lượng thì phân tử H 2 có năng lượng lớn hơn hay nhỏ hơn hệ hai nguyên tử H riêng rẽ ? Trong hai hệ đó thì hệ nào bền hơn ?
Bài 7. Viết phương trình phản ứng và dùng sơ đồ biểu diễn sự trao đổi electron trong quá trình phản ứng giữa:
a) Natri và clo b) Canxi và flo
c) Magie và oxi d) Nhôm và oxi
Cho biết điện hoá trị của các nguyên tố trong các hợp chất được tạo thành
Bài 8. Viết công thức cấu tạo và cho biết cộng hoá trị của các nguyên tố trong các chất sau:
b) Xác định tổng số electron trong mỗi ion trên.
Bài 10. Viết công thức cấu tạo của các chất sau:
Bài 11. Dự đoán dạng hình học của các phân tử sau (không cần giải thích):
Bài 12. Cho biết trạng thái lai hoá của các nguyên tử C trong phân tử sau:
Bài 13. Hợp chất X tạo bởi hai nguyên tố A, B và có phân tử khối là 76. A và B có số oxi hóa cao nhất trong các oxit là +n O và + m O, và số oxi hóa âm trong các hợp chất với hiđro là -n H và -m H thỏa mãn điều kiện n O = n H và m O = 3m H.
1. Tìm công thức phân tử của X, biết rằng A cố số oxi hóa cao nhất trong X.
2. Biết rằng X có cấu trúc phân tử thẳng. Hãy cho biết trạng thái lai hóa của nguyên tử A và bản chất liên kết trong X.
Bài 14. X là nguyên tố thuộc chu kì 3, X tạo với hiđro một hợp chất khí có công thức H 2 X, trong đó X có số oxi hóa thấp nhất.
1. Xác định vị trí của X trong bảng tuần hoàn.
2. Trong oxit cao nhất của R thì R chiếm 40% khối lượng. Tìm khối lượng nguyên tử của R.
Bài 15. R là một nguyên tố phi kim. Tổng đại số số oxi hóa dương cao nhất với 2 lần số oxi hóa âm thấp nhất của R là +2. Tổng số proton và nơtron của R nhỏ hơn 34.
2. X là hợp chất khí của R với hiđro, Y là oxit của R có chứa 50% oxi về khối lượng. Xác định công thức phân tử của X và Y.
Bài 16. Cation X+ do 5 nguyên tử của 2 nguyên tố hóa học tạo nên. Tổng số proton trong X+ là 11.
1. Xác định công thức và gọi tên cation X+.
2. Viết công thức electron của ion X+. Cho biết cấu trúc hình học của ion này?
Bài 17. Anion Y 2- do 5 nguyên tử của 2 nguyên tố hóa học tạo nên. Tổng số electron trong Y 2- là 50.
1. Xác định công thức phân tử và gọi tên ion Y 2-, biết rằng 2 nguyên tố trong Y 2- thuộc cùng một phân nhóm và thuộc hai chu kì liên tiếp.
2. Viết công thức electron của ion Y 2-. Cho biết cấu trúc hình học của ion này?
Bài 18. Có 5,56 gam hỗn hợp A gồm Fe và kim loại M (hóa trị n). Chia A làm hai phần bằng nhau:
Phần 1: Hòa tan hết trong dung dịch HCl loãng, được 1,568 lit khí H 2.
Viết các phương trình hóa học và xác định tên kim loại M. Các thể tích khí đo ở đktc.
Xác định công thức của oxit. Cho biết số oxi hóa và hóa trị của kim loại trong oxit.
1. Xác định công thức oxit kim loại.
Hãy xác định nồng độ mol/lit của muối trong dung dịch X.
Coi thể tích của dung dịch không thay đổi trong suốt quá trình phản ứng.
Bài 21. Hòa tan hoàn toàn 7 gam kim loại M trong 200 gam dung dịch HCl vừa đủ thu được 206,75 gam dung dịch A.
1. Xác định M và nồng độ % của dung dịch HCl.
2. Hòa tan 6,28 gam hỗn hợp X gồm M và một oxit của M trong 170 ml dung dịch HNO 3 2M (loãng, vừa đủ) thu được 1,232 lit NO (đktc).
Tìm công thức của oxit. Cho biết số oxi hóa và hóa trị của M trong oxit.
II. Câu hỏi, bài tập trắc nghiệm khách quan
A. 1 AOs với 3 AOp. B. 2 AOs với 2 AOp.
C. 1 AOs với 4 AOp. D. 3 AOs với 1 AOp.
2. Trong phân tử CH 4 nguyên tử C lai hoá kiểu :
A. sp B. sp 2 C. sp 3 D. sp 3 d
3. Hợp chất X gồm 2 nguyên tố là A có Z = 16 và B có Z = 8. Trong X, A chiếm 40% về khối lượng.
Các loại liên kết trong X là :
A. cộng hóa trị.
B. cộng hóa trị có cực.
C. cộng hóa trị không cực.
D. cộng hóa trị và liên kết cho – nhận.
4. Dãy gồm các phân tử có cùng một kiểu liên kết :
5. Dãy chất được sắp xếp theo chiều tăng dần sự phân cực liên kết trong phân tử :
6. Mạng tinh thể iot thuộc loại
A. mạng tinh thể kim loại. B. mạng tinh thể nguyên tử.
C. mạng tinh thể ion. D. mạng tinh thể phân tử.
7. Điện hóa trị của natri trong NaCl là
A : +1 B : 1+ C : 1 D. 1-
8. Số oxi hóa của nguyên tử C trong CO 2, H 2CO 3, HCOOH, CH 4 lần lượt là
A. -4; + 4; +3; +4 B. +4; +4; +2; +4
C. +4; +4; +2; -4 D. +4; -4; +3; +4
9. Các liên kết trong phân tử nitơ gồm
A. 3 liên kết p. B. 1 liên kết p, 2 liên kết s.
C. 1 liên kết s, 2 liên kết p. D. 3 liên kết s.
10. Cộng hóa trị của nitơ trong hợp chất nào sau đây là lớn nhất ?
11. Liên kết hoá học trong phân tử HCl là :
A. liên kết ion.
B. liên kết cộng hoá trị phân cực
C. liên kết cho – nhận.
D. liên kết cộng hoá trị không phân cực.
12. Công thức electron của Cl 2 là :
A. B. C. D.
13. Mạng tinh thể kim cương thuộc loại
A. mạng tinh thể kim loại. B. mạng tinh thể nguyên tử.
C. mạng tinh thể ion. D. mạng tinh thể phân tử.
14. Cho biết độ âm điện của O là 3,44 và của Si là 1,90. Liên kết trong phân tử SiO 2 là liên kết
A. ion. B. cộng hoá trị phân cực.
C. cộng hoá trị không phân cực. D. phối trí.
A. +7 B.+6 C. -6 D. +5
16. Cộng hoá trị của cacbon và oxi trong phân tử CO 2 là :
A. 4 và 2 B. 4 và -2 C. +4 và -2 D. 3 và 2
III. Hướng dẫn giải – Đáp án
Bài 1. Trong HClO: H-O-Cl có liên kết H-O là cộng hoá trị phân cực (Dc = 1,4)
liên kết O-Cl là cộng hoá trị phân cực yếu (Dc = 0,5)
Trong KHS: K-S-H có liên kết K-S là liên kết ion (Dc = 1,7)
liên kết S-H là cộng hoá trị phân cực yếu (Dc = 0,4)
Bài 2. Thứ tự tăng dần độ phân cực của liên kết:
– Phân tử chất có liên kết ion: NaBr, MgO, CaO
–Phân tử chất có liên kết cộng hoá trị không cực: N 2,
b) Phân tử naptalen và iot có cấu trúc bền vững bởi các liên kết cộng hoá trị kém phân cực, đồng thời liên kết liên phân tử cũng kém bền vững (không ở dạng mạng tinh thể) nên khi đun nóng dễ dàng tách ra khỏi nhau nhanh đến làm tăng nhanh khoảng cách giữa các phân tử (thăng hoa). Ngược lại, phân tử NaCl có cấu trúc bền vững theo kiểu mạng tinh thể tạo bởi các liên kết ion (khó thăng hoa), khi nóng chảy có thể phân li thành các ion dương và ion âm Þ dẫn điện.
Bài 8. Viết công thức cấu tạo và cho biết cộng hoá trị của các nguyên tố trong các chất sau:
b) Xác định tổng số electron trong mỗi ion trên.
Bài 11. Dự đoán dạng hình học của các phân tử sau (không cần giải thích):
Bài 12. Trạng thái lai hoá của các nguyên tử C trong phân tử ghi lần lượt từ trái qua phải:
A có số oxi hóa dương cao nhất là +4 nên A thuộc nhóm IV, B có số oxi hóa dương cao nhất là +6 nên B thuộc nhóm VI.
Trong hợp chất X, A có số oxi hóa +4 (nhường 4 electron) nên một nguyên tử A liên kết với 2 nguyên tử B, trong đó B có số oxi hóa -2.
Công thức phân tử của X là AB 2.
2. Theo bài, CS 2 có cấu trúc thẳng nên nguyên tử C ở trạng thái lai hóa sp.
Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử lưu huỳnh:
Liên kết trong phân tử CS 2 được hình thành như sau:
Hai obitan lai hóa sp của C xen phủ trục với hai obitan 3p chứa electron độc thân của 2 lưu huỳnh tạo thành 2 liên kết .
Như vậy, nguyên tử cacbon tạo với mỗi nguyên tử lưu huỳnh 1 liên kết và 1 liên kết . Công thức cấu tạo của phân tử CS 2 như sau:
1. Theo bài ra, hóa trị của X trong hợp chất với hidro là II nên hóa trị cao nhất trong oxit là VI.
Vậy X thuộc chu kỳ 3, nhóm VIA trong bảng tuần hoàn.
2. R thuộc nhóm VI nên hóa trị cao nhất trong oxit là VI, vậy công thức oxit cao nhất có dạng RO 3. Trong oxit này R chiếm 40% khối lượng nên:
3. X là S. Các phương trình phản ứng:
1. Gọi số oxi hóa dương cao nhất và số oxi hóa âm thấp nhất của R lần lượt là +m và -n.
Số oxi hóa cao nhất của R trong oxit là +m nên ở lớp ngoài cùng nguyên tử R có m electron.
Số oxi hóa trong hợp chất của R với hiđro là -n nên để đạt được cấu hình 8 electron bão hòa của khí hiếm, lớp ngoài cùng nguyên tử R cần nhận thêm n electron.
Ta có: m + n = 8. Mặt khác, theo bài ra: +m + 2(-n) = +2 m – 2n = 2.
Từ đây tìm được: m = 6 và n = 2. Vậy R là phi kim thuộc nhóm VI.
Số khối của R < 34 nên R là O hay S. Do oxi không tạo được số oxi hóa cao nhất là +6 nên R là lưu huỳnh.
2. Trong hợp chất X, S có số oxi hóa thấp nhất nên X có công thức là H 2 S.
Gọi công thức oxit Y là SO n.
Do %S = 50% nên = n = 2. Công thức của Y là SO 2.
1. Số proton trung bình của một hạt nhân nguyên tử trong X+ là = 2,2. Vậy một nguyên tố trong X+ có điện tích hạt nhân nhỏ hơn 2,2, nguyên tố đó là H (Z = 1). Ta loại trường hợp He (Z = 2) vì He là khí hiếm không tạo được hợp chất.
Ta lập bảng sau:
Ta loại các trường hợp A là Li, Be vì các ion X+ tương ứng không tồn tại.
Trường hợp A là nitơ thỏa mãn vì ion amoni tồn tại. Vậy X+ là ion NH.
2. Công thức electron của ion NHnhư sau:
Công thức electron Công thức cấu tạo
Theo bài, tổng số electron trong Y 2- bằng 50 nên tổng số proton trong Y 2- bằng 48.
Ta nhận thấy:
Số proton trung bình của một hạt nhân nguyên tử trong Y 2- là = 9,6 nên E thuộc chu kỳ 2, F ở chu kỳ kế tiếp với E nên F thuộc chu kỳ 3. Mặt khác, hai nguyên tố E và F thuộc cùng một phân nhóm nên Z F – Z E = 8. (2)
Ta lập bảng sau:
Vậy E là O. Từ đó suy ra F là S. Ion Y 2- cần tìm là ion sunfat SO.
2. Công thức electron của ion SO như sau:
Công thức electron Công thức cấu tạo
Gọi số mol trong mỗi phần: Fe = x mol; M = y mol.
(mol): x x
(mol): y 0,5ny
Số mol H 2 = 0,07 nên x + 0,5ny = 0,07.
(mol): x 1,5x
(mol): y 0,5nx
Số mol SO 2 = 0,09 nên 1,5x + 0,5ny = 0,09. Vậy x = 0,04 và ny = 0,06.
Mặt khác: 56x + My = 2,78 nên My = 0,54. Vậy hay M = 9n.
Ta lập bảng sau:
(mol): a ay ax
Ta có: a(Mx + 16y) = 8 và ay = 0,15. Như vậy Max = 5,6.
(mol): ax 0,5nax
Ta có: 0,5nax = 0,1 hay nax = 0,2.
Lập tỉ lệ: . Vậy M = 28n.
Ta lập bảng sau:
Vậy kim loại M là Fe.
Số oxi hóa của sắt trong oxit là +3, hóa trị của sắt là III.
(mol): a ax ay
(mol): ay ay
Ta có: ay = 0,07. Từ đây suy ra: Max = 2,94.
(mol): ax 0,5nax
Ta có: 0,5nax = 0,0525 hay nax = 0,105.
Lập tỉ lệ: . Vậy M = 28n.
Ta lập bảng sau:
Vậy kim loại M là Fe.
1.Gọi hóa trị kim loại là n và số mol là a mol. Ta có: Ma = 7.
(mol): a a 0,5na
Khối lượng dung dịch sau phản ứng tăng 6,75 gam nên:
7 – 0,5na2 = 6,75 hay na = 0,25.
Lập tỉ lệ: . Vậy M = 28n.
Ta lập bảng sau:
Vậy kim loại M là Fe.
(mol): b 4b b
Ta có: 4b + = 0,34 và b + = 0,055.
Từ đây tính được: b = 0,05 mol; xc = 0,045 mol và yc = 0,06 mol.
Đáp án câu hỏi, bài tập trắc nghiệm khách quan